Έλλειψη υποδομών, κακοσχεδιασμένα προγράμματα σπουδών, ελλείψεις σε διδακτικό προσωπικό, τμήματα χωρίς αντικείμενο είναι μερικές μόνο από τις χρόνιες παθογένειες της Ανώτατης Εκπαίδευσης στη χώρα μας, που καταγράφονται στην έκθεση της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση για το 2009.Σύμφωνα με την έκθεση, τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα είναι:
#Ασαφείς εθνικοί στόχοι ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού, γεγονός που καθιστά αμφισβητήσιμη την απορρόφηση του μεγάλου αριθμού πτυχιούχων ορισμένων επιστημονικών πεδίων και θέτει υπό αμφισβήτηση τη σκοπιμότητα ύπαρξης και ανάπτυξης πολλών από τα υπάρχοντα τμήματα των ΑΕΙ.
#Γεωγραφική διασπορά των ΑΕΙ αλλά και των μονάδων ανώτατης εκπαίδευσης, που όπως σημειώνεται:
-Έχει ως αποτέλεσμα την ύπαρξη ακόμη και μεμονομένων τμημάτων σε μικρές επαρχιακές πόλεις ή νησιά.
-Υπάρχουν ακόμη και "δίδυμα" τμήματα (ένα στην έδρα του ΑΕΙ και δεύτερο του ίδιου ΑΕΙ σε άλλη πόλη)
-Η διασπορά δεν δικαιολογείται με κριτήρια ποιότητα, ενώ συνεπάγεται αδικαιολόγητο κόστος, λειτουργικά προβλήματα και επικαλύψεις ανθρώπινου δυναμικού και υποδομών
#Υπέρμετρος αριθμός τμημάτων και προγραμμάτων σπουδών
-Χαρακτηρίζονται από ασαφείς συνήθως και συχνά παραπλήσιους με συγγενή τμήματα στόχους και συνακόλουθα τίτλους σπουδών.
-Έχουν ως αντικείμενο όχι συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο, όπως αρμόζει σε προπτυχιακές σπουδές, αλλά κάποια ειδίκευση.
-Οι στόχοι τους (και συνακόλουθα οι τίτλοι σπουδών που απονέμουν) αποτελούν συνδυασμό διαφορετικών επιστημονικών πεδίων.
#Μεγάλος αριθμός ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης αναλογικά με τον πληθυσμό της χώρας. Η σύγκριση με άλλες χώρες της Ε.Ε. με αντίστοιχο πληθυσμό ή και με τις τάσεις χωρών με μεγαλύτερο πληθυσμό, όπως π.χ. η Γαλλία, δείχνουν την αριθμητική υπερβολή της Ελλάδας.
Αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη της ποιότητας της Ανώτατης Εκπαίδευσης έχουν, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, τα εξής φαινόμενα:
#Αντιμετώπιση των ΑΕΙ χωρίς να λαμβάνονται υπόψιν οι ανάγκες της κοινωνίας, οι ιδιαιτερότητες και η αποστολή των.
#Δημιουργία τμημάτων σφραγίδων που δέχονται φοιτητές πριν καν αποκτήσουν στοιχειώδη αριθμό μόνιμου προσωπικού και υποδομές.
#Ανισοκατανομή πόρων και υποδομών τόσο σε απόλυτα μεγέθη όσο και σε αναλογία με τους εξυπηρετούντες φοιτητές, με αποτέλεσμα να υπάρχει υποχρηματοδότηση σε επίπεδο τακτικού προϋπολογισμού.
#Σημαντικές ανισότητες στην κατανομή διδακτικού και διοικητικού προσωπικού. Αλλού υπερπληθυσμός και αλλού δραματικές ελλείψεις.
Όσον αφορά στα προγράμματα σπουδών η ΑΔΙΠ διαπιστώνει:
#Αυθαίρετη ανάπτυξη ειδικοτήτων σε προπτυχιακό επίπεδο, με ακραίες-μεταπτυχιακές στην ουσία- εξειδικεύσει και διαθεματικά τμήματα, σε αντίθεση με τις διεθνείς τάσεις παροχής πρώτων πτυχίων με βασικές γνώσεις, που εξειδικεύονται με μεταπτυχιακές σπουδές και προγράμματα δια βίου μάθησης
#Δημιουργία μεγάλου αριθμού μεταπτυχιακών προγραμμάτων, χωρίς σαφείς διαδικασίες εισδοχής και επαγγελματικές προοπτικές, που οδηγούν σε πληθωρισμό πτυχίων
#Οι διδακτορικές σπουδές δεν είναι πάντα οργανωμένες ως συγκροτημένο πρόγραμμα διδακτορικών σπουδών.
#Ανάγκη μεγαλύτερης έμφασης στην έρευνα και κυρίως στην εξοικείωση των σπουδαστών με την έρευνα.
#Ανάγκη εμπλουτισμού του τρόπου διδασκαλίας κατά περίπτωση, με αξιοποίηση της ηλεκτρονικής τεχνολογίας, και έμφασης στην πρακτική εξάσκηση και εφαρμογή της γνώσης.
#Ανάγκη μεγαλύτερης σύνδεσης των ΑΕΙ με την τοπική κοινωνία και των προγραμμάτων σπουδών με την ανάπτυξη της οικονομίας.
