Είναι γνωστό ότι στη βόρεια και δυτική Πελοπόννησο ο σιδηρόδρομος έχει πάψει να λειτουργεί εδώ και κάμποσα χρόνια. Στην Πάτρα αφού καταργήθηκε η σιδηροδρομική αμφίπλευρη σύνδεση με Κόρινθο – Πύργο, εν όψει των μεγάλων έργων της νέας γραμμής, η πόλη είναι ακόμα σε αναμονή, παρότι αρχικά η έλευση εκεί του νέου τραίνου προβλεπόταν για την προηγούμενη δεκαετία. Και θα είναι για πολλά χρόνια σε αναμονή αν υιοθετηθούν οι παράλογες… «λογικές» των υπογειοποιήσεων. Το ίδιο θα ισχύσει κατ’ επέκταση και για τον Πύργο και τις άλλες πόλεις από τις οποίες εξαφανίστηκε το τραίνο χωρίς να διαφαίνεται η γρήγορη επανεμφάνισή του.
Κι ευτυχώς μέσα στην καταστροφική φρενίτιδα της ισοπεδωτικής «εξυγίανσης» του ΟΣΕ και του μεγαλοϊδεατισμού των σύγχρονων έργων «ανακαλύφτηκε» η χρησιμότητα της «ταπεινής» παλιάς μετρικής γραμμής ως προαστιακής στην περιοχή της Πάτρας. Έτσι αξιοποιήθηκε μια σοβαρή επένδυση που είχε γίνει σε σύγχρονο τροχαίο υλικό τύπου railbus που προοριζόταν κυρίως για την υπόλοιπη Πελοπόννησο. Διαφορετικά κι αυτά τα σύγχρονα τραίνα θα είχαν προσαραχτεί ως «άχρηστα» και πολλά εκατομμύρια θα είχαν πάει στο βρόντο, όπως τόσος άλλος πανάκριβος αναξιοποίητος εξοπλισμός που είχε προμηθευτεί ο ΟΣΕ.
Για δε το πολυσυζητημένο επίμαχο ζήτημα της εισόδου της νέας γραμμής στην Πάτρα, μετά από συνεργασία τριών Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, της Πάτρας, του ΕΜΠ και του ΕΤΗ (Ζυρίχης) έχει κατατεθεί μια ολοκληρωμένη πρόταση, η οποία συνδυάζει την απρόσκοπτη συνύπαρξη και του σημερινού προαστιακού. Ωστόσο, αν και με την πρόταση αυτή συνδυάζεται μια βέλτιστη λειτουργικά, οικονομικά και περιβαλλοντολογικά λύση με επιφανειακή διέλευση, που αναβαθμίζει την πόλη, ιδιαίτερα στην περιοχή του Αγίου Διονυσίου, το φάντασμα της «υπογειοποίησης» εξακολουθεί να πλανάται ως εφιάλτης πάνω από την Πάτρα! Γιατί πράγματι τα φαντάσματα προτιμάνε τη σύγχυση μες στο σκοτάδι των υπόγειων στοών κι όχι το άπλετο φως του ηλίου πάνω στην επιφάνεια του εδάφους.
Η εμμονή στην «υπογειοποίηση» έχει γίνει σημαία ευκαιρίας! Κι ας έχουν προβληθεί τόσα εφαρμοσμένα παραδείγματα που δείχνουν ότι η Πάτρα δεν κινδυνεύει λόγω του τραίνου να αποκοπεί από το παραλιακό μέτωπο αλλά από το αδιαπέραστο φράγμα της πυκνής οδικής κυκλοφορίας όπως γίνεται π.χ. στην παραλιακή λεωφόρο Φαλήρου –Γλυφάδας- Βούλας κλπ (στην Αθήνα). Εκεί η μόνη που δεν αποκόβει τον πολίτη από το παραλιακό μέτωπο είναι η διπλή κανονική γραμμή του μέσου σταθερής τροχιάς η οποία (παρά την πολύ πυκνή κυκλοφορία συρμών) εναρμονίζεται θαυμάσια με το περιβάλλον και την παραλία. Στην Πάτρα όμως το φάντασμα της «υπογειοποίησης» έχει στοιχειώσει!
Στο όνομα της δήθεν διασφάλισης της πρόσβασης της πόλης στο παραλιακό μέτωπο ξορκίζεται το τραίνο και σαν αποδιοπομπαίος τράγος ή πρέπει να θαφτεί βαθειά στο υπέδαφος ή να εξοβελιστεί μακριά, έξω από την πόλη! Τι κι αν έχουν προβληθεί τόσα τεχνικά, περιβαλλοντικά και οικονομικά αντεπιχειρήματα από ειδικούς επιστήμονες και ενεργούς πολίτες προκειμένου να μην παγιδευτεί και τελματωθεί η Πάτρα. Για κάποιους μόνο η … «μεγάλη ιδέα» είναι το μόνο «φως το αληθινόν» στο βάθος του σκοτεινού τούνελ.
Και βεβαίως, αυτή η μεγάλη ιδέα προϋποθέτει και σταμάτημα λειτουργίας του δημοφιλούς κι επιτυχημένου παραδείγματος του σημερινού προαστιακού σιδηροδρόμου. Και οι δεκαετίες η μια μετά την άλλη θα προσπερνάνε την Πάτρα. Αλήθεια με την ευκαιρία της συζήτησης, μήπως πρέπει να διδαχτούμε περισσότερο από τις ατέλειωτες πολύχρονες απρόβλεπτες καθυστερήσεις των (εκτός οικισμών μάλιστα) σηράγγων στην κεντρική γραμμή Αθήνας - Θεσσαλονίκης, ή των Μετρό της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης;
Η αξίωση της «υπογειοποίησης» έχει ως κεντρική ανομολόγητη φιλοσοφία πώς θα αφήσει ουσιαστικά να νέμεται την επιφάνεια ο μεγάλος δυνάστης των σύγχρονων πόλεων, το αυτοκίνητο, παραχωρώντας του όλο και περισσότερες διευκολύνσεις. Έτσι κάθε φορά στη χώρα μας εφευρίσκονται ιδεολογήματα, ανεξαρτήτως του κόστους, αλλά μόνο όταν πρόκειται για μέσα σταθερής τροχιάς. Η χώρα μας όμως δεν έχει την πολυτέλεια να κατασπαταλάει δυσεύρετους πόρους για άχρηστα φαραωνικά κι ατέλειωτα έργα. Είναι παράλογο από οποιαδήποτε καπρίτσια να καθυστερεί η στρατηγικής σημασίας σύνδεση της Πάτρας και η ολοκλήρωση του σιδηροδρομικού ΠΑΘΕΠ. Ούτε να απορροφούνται δυσανάλογα πόροι και να υπονομεύεται η προοπτική υλοποίησης άλλων, πραγματικά χρήσιμων έργων, όπως π.χ. η επέκταση σύγχρονης γραμμής και στην υπόλοιπη Πελοπόννησο ή αλλού ή τελικά χρήσιμες παρεμβάσεις σε άλλους τομείς στην ίδια την Πάτρα. Εκεί θα πρέπει να δοθεί έμφαση κι όχι να εγκλωβίζεται η πόλη και να τελματώνεται στο ιδεολόγημα της, όχι απλά άχρηστης αλλά και επιζήμιας, «υπογειοποίησης».
Γιατί πάνω σε δημοκοπικά ιδεολογήματα, φαντασιώσεις και μεγαλοϊδεατισμούς χτίζονται πολιτικάντικες καριέρες στο όνομα πάντα των συμφερόντων των πολιτών και της… πατρίδας. Και συνήθως τέτοιοι μεγαλοϊδεατισμοί εκτός του ότι είναι εξωπραγματικοί στο τέλος είναι και καταστροφικοί. Και είναι καταστροφικοί όχι μόνο γιατί δεν ολοκληρώνονται ποτέ τα έργα ενώ κατασπαταλιούνται πόροι, αλλά και γιατί στο μεταξύ αποπροσανατολίζουν τους πολίτες στο να κυνηγάνε ανώφελες χίμαιρες. Θεωρώ όμως ότι οι αυτόνομα κι ανιδιοτελώς σκεπτόμενοι πολίτες της Πάτρας, όπως κι όλης της χώρας, μπορούν να αξιολογήσουν τα πράγματα με λογική. Απομένει στους αρμόδιους, σε οποιοδήποτε επίπεδο, στην Αυτοδιοίκηση αλλά και κυρίως στην Κυβέρνηση να αναλάβουν θαρραλέα τις ευθύνες τους.
*Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπρούσαλης εκπαιδευτικός ιστορικός συγγραφέας –Επικεφαλής της Κίνησης Πελοποννησιακής Γραμμής «Σταθερή Τροχιά»
0 Σχόλια