ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ
«Είσαστε τυχεροί που κάνει τέτοιο καιρό», μας απαντάει ο αστυνομικός, μπαίνοντας στο υπουργείο Εργασίας της Γερμανίας. Λιακάδα με κρύο αποτελεί για τους Βερολινέζους μάννα εξ ουρανού, την περίοδο των Χριστουγέννων, όταν τις περισσότερες ημέρες του χρόνου χιονίζει. Ο εξονυχιστικός έλεγχος έχει ολοκληρωθεί και από την άλλη άκρη του διαδρόμου του κτιρίου, που θεωρείται πρότυπο αρχιτεκτονικής, εμφανίζεται ένας πληθωρικός, ψηλός και γεροδεμένος άνδρας. Ξεχωρίζει από μακριά. Είναι καλοντυμένος, κατακόκκινος, και χαμογελαστός.
Εκείνη την ημέρα, ο Χανς Γιόαχιμ Φούχτελ περίμενε από στιγμή σε στιγμή την τοποθέτησή του στο υπουργείο Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης ως υφυπουργός.
«Πρώτον, δεν πάω στο υπουργείο Οικονομικών, όπως γράφτηκε εκ παραδρομής στην Ελλάδα, αλλά στο Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, πάλι από τη θέση του υφυπουργού. Και δεύτερον, μετά από παράκληση της κ. Μέρκελ παραμένω εντεταλμένος της στην Ελληνογερμανική Συνέλευση. Κάποιοι στη χώρα σας προεξοφλούσαν ότι δεν θα ήμουν στην κυβέρνηση. Δυστυχώς διαψεύστηκαν» μας αναφέρει με αυστηρό τόνο μετά τις πρώτες συστάσεις, πριν μας συνοδεύσει στο ασανσέρ. Τον συναντήσαμε την τελευταία ημέρα της θητείας του στο υπουργείο Εργασίας και το κινητό του είχε πάρει φωτιά, καθώς την επομένη θα ορκιζόταν η κυβέρνηση.
Γνωρίζει την ελληνική πραγματικότητα, έχοντας βρεθεί για αρκετό διάστημα στην Ελλάδα μετά από εντολή της καγκελαρίου Ανγκελας Μέρκελ, όπως επίσης και την Πάτρα. Με μεγάλη εμπειρία στα οικονομικά ήταν «εντεταλμένος της Ελληνογερμανικής Συνέλευσης», που αποτελεί μια ευρεία πρωτοβουλία για συνεργασία μεταξύ ελληνικών και γερμανικών περιφερειών, πόλεων καιπολιτών. Στο τεράστιο γραφείο συσκέψεων μας καλωσορίζει, μιλώντας ένθερμα για τη χώρα μας.
«Εχουμε μια παράδοση στη φιλία. Νέος πήγα στη Σάμο με το σακίδιό μου ως τουρίστας. Με εντυπωσίασε το σαμιώτικο κρασί. Την άλλη ημέρα το πρωί η καθαρίστρια καθάρισε το δωμάτιο χωρίς να το πάρω χαμπάρι. Τόσο είχα πιεί. Αυτό πριν από 35χρονια» αναφέρει στην αρχή της κουβέντας. Δηλώνει ότι του αρέσει η χώρα μας και ότι θα προσπαθήσει να συνεχίσει τις επαφές που έχει καλλιεργήσει. «Στην Πάτρα βρέθηκα επανειλημμένα. Την τελευταία φορά πήρα το καράβι από Πάτρα για να πάω Κέρκυρα. Ηθελα να το κάνω στα κρυφά. Οταν βγήκα στο κατάστρωμα για να κεράσω μπύρες τους συνεργάτες μου με κάλεσε ο καπετάνιος, καθώς όλοι με αναγνώρισαν. Πιστεύω η Πάτρα και η περιφέρειά της μπορούν να αναπτυχτούν περισσότερο με το Πανεπιστήμιο».
Πολλές φορές οι σχέσεις Γερμανίας - Ελλάδας κλονίστηκαν. Το τελευταίο διάστημα στην Ελλάδα να επικρατεί μια διαφορετική αντίληψη για την ελληνογερμανική φιλία. Σας έχει προβληματίσει αυτή η μεταστροφή;
Να επισημάνω σε σχέση με τους Ελληνες που είχαμε διάφορες επαφές, ότι διαπιστώσαμε μια εποικοδομητική συνεργασία. Ισως η κοινή γνώμη να μην το αντικατοπτρίζει αυτό. Εχω την εντύπωση ότι σε κάποια πολιτικά πάνελ οι συμμετέχοντες έχουν κολλήσει στην κατάσταση που υπήρχε πριν από ενάμιση χρόνο και δεν έχουν δει τις εξελίξεις έκτοτε. Είμαι πολιτικός που αναζητά την επαφή με τον λαό. Πήγαινα τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ελλάδα σε ταβέρνες, έβρισκα κόσμο, μιλούσα μαζί τους. Τους έλεγα «είμαι πολιτικός και συνεργάζομαι με την κ. Μέρκελ». Όταν είμαι στην Ελλάδα συναντιέμαι με πολλούς κατά τύχη. Συναντιέμαι και με εκπροσώπους του ελληνικού λαού που μου λένε: «Η Μέρκελ είναι αυστηρή με τους Ελληνες» και ότι «ο λαός δεν φταίει για όσα γίνανε». Από την άλλη, όμως, λένε «μακάρι να είχαμε εμείς μια Μέρκελ» στη κυβέρνηση. Εμένα πάντως στην χώρα δεν αρνείται κανείς να μου μιλήσει. Θεωρώ ότι υπάρχουν και θετικές εξελίξεις και κυρίως ότι πρέπει να δώσουμε ελπίδα στον λαό και δεν βοηθάει να συνεχίζεται αυτή η αντιπαλότητα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης».
«Η οικονομία μιας χώρας δεν βελτιώνεται παρακαλώντας τον Θεό»
Η κάθε χώρα οφείλει να ακολουθήσει τον δικό της δρόμο. Ο,τι είναι σωστό για τη Γερμανία δεν είναι αναγκαστικά σωστό για την Ελλάδα. Στην ομάδα μου λειτουργούμε ως εξής: Μας φέρουν ερωτήσεις και απαντάμε συγκριμένα. Λέμε στους Ελληνες τι θα κάναμε εμείς εάν αυτό γινόταν στη Γερμανία. Και μετά καλούμε τους Ελληνες να αποφασίσουν για αυτού του είδους τα θέματα. Δηλαδή να έρθουν και να δούνε τις λύσεις. Εφόσον έγινε αυτό και μας είπαν ότι αυτή η λύση κάνει για εμάς, τότε καλούμε τους ειδήμονες από την Ελλάδα να δουν πώς λειτουργούν τα πράγματα σε εμάς και εάν είναι εφαρμόσιμα στην Ελλάδα. Κατανοώ το πρόβλημα κάποιου που είναι σε οποιαδήποτε δημόσια θέση να αναρωτιέται «τι θα απογίνω εγώ;». Εχουμε καλέσει τον κ. Μιχελάκη να έρθει σε επαφή με διάφορους θεσμούς στη Γερμανία που αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα, για να τους δείξουν ποιες καταρτίσεις και μετεκπαιδεύσεις προσφέρουμε στο προσωπικό.
Είπατε ότι δεν σημαίνει «ό,τι είναι καλό για την Γερμανία είναι καλό και για την Ελλάδα». Ωστόσο, το ελληνικό κράτος δεν είχε κανένα περιθώριο επιλογών στις μεταρρυθμίσεις. Του επιβλήθηκαν εκβιαστικά με το δίλημμα, είτε τις δέχεστε είτε διακόπτεται η χρηματοδότηση, κάτι που τίναζε όλη την οικονομική πολιτική στο αέρα. Τι απαντάτε επ' αυτού;
Δεν μιλάω για άλλους εκπροσώπους συμμετέχοντες, εγώ είμαι αρμόδιος για τα πρακτικά θέματα. Δεν θέλω να αποφύγω την ερώτηση. Στην Ελλάδα έγινε γενναία μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αν το είχαμε κάνει στη Γερμανία, θα είχα φύγει. Οι Ελληνες το κατάφεραν και εγώ αυτό το θαυμάζω. Βλέπω να δημιουργούνται στις πόλεις νέες δομές με σαφή διαχωρισμό αρμοδιοτήτων. Επιτέλους υπάρχει ένα πρόσωπο αναφοράς. Η επόμενη ερώτηση είναι πώς θα λυθούν όλες αυτές οι εκκρεμότητες για το καλό των πολιτών και προς ωφελεία του κράτους. Μια παλιά σοφία λέει ότι με οικονομική προσέγγιση του θέματος είσαι πιο αποτελεσματικό. Οταν ανέλαβα το αξίωμά μου, ακόμα στην Ελλάδα η Πυροσβεστική είχε την υποχρέωση να φτιάχνει τα χαλασμένα ασανσέρ… Ο κ. Μπουτάρης μού είχε πει μάλιστα ότι οι υπάλληλοι έπαιρναν μια ημέρα άδεια τον μήνα γιατί έπρεπε να δουλέψουν με υπολογιστές. Και όταν βρέθηκα με τους Γερμανούς υπαλλήλους με ρώτησαν γιατί ισχύει αυτό στην Ελλάδα και όχι και σε εμάς; Είναι διαφορετικοί άνθρωποι;
Τονίσατε την ανάγκη να μειωθεί η ανεργία, να υπάρξει ανάπτυξη. Βλέπουμε, ωστόσο, τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα μια απορύθμιση της αγοράς εργασίας. Οσοι βρίσκουν δουλειά, μπορεί να παίρνουν και 400 ευρώ, να έχουν ελαστικές μορφές εργασίας, δουλεύοντας μόνο δύο ώρες ή όποτε τους ζητηθεί. Είναι βιώσιμο αυτό το μοντέλο; Ακόμα και εάν καταγραφεί μείωση της ανεργίας, η κοινωνία μπορεί να επιβιώσει με αυτούς τους όρους;
Δεν ξέρω εάν υπάρχουν παντού τέτοια κακά αφεντικά, ούτε ξέρω στην Ελλάδα αυτό να είναι ο κανόνας. Γνωρίζω το πρόβλημα. Εχω αδελφό που ήταν άνεργος και αγωνίστηκε γα να κερδίσει μια θέση εργασίας. Η οικονομία μιας χώρας δεν βελτιώνεται παρακαλώντας τον Θεό. Αλλά με σωστά βήματα. Το πρώτο βήμα είναι να βρει δουλειά και από εκεί και πέρα θα βρει δουλειά με καλύτερο μισθό. Αναγνωρίζω ότι θα είναι δύσκολα για καιρό ακόμα. Αναγνωρίζουμε, όμως, ότι και σε άλλες χώρες θα υπάρξει ανάπτυξη. Εχω δει ψευδείς προφήτες που λένε πολλά. Μετά, όταν διαψευστούν, θα τους συγχωρέσουμε.
Πόσο πετυχημένη μπορεί να θεωρηθεί η συνταγή που ακολουθείται, όταν η ανεργία στην Ελλάδα έχει φθάσει σε επίπεδα κοινωνικής έκρηξης;
Με 60% ανεργία και πριν την κρίση με 30% ανεργία στους νέους, κατά την άποψή μου δεν ήταν η κρίση μόνο το πρόβλημα. Γιατί 30% σημαίνει ότι ήδη έχεις πρόβλημα και μάλιστα μεγάλο. Και από αυτό το ποσοστό, ήδη ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού είχε μεταναστεύσει σε άλλες χώρες. Και εφόσον είναι έτσι, δεν θα πρέπει να δώσουμε περισσότερες ευκαιρίες σε αυτούς τους νέους ανθρώπους; Εμείς στη Γερμανία κάναμε ένα μέγα σφάλμα το 2000. Είχαμε ξοδέψει πάρα πολλά χρήματα. Βάλαμε τους νέους στους σταθμούς των τρένων και στα αεροδρόμια για να γίνουν αχθοφόροι. Αυτό είναι βιώσιμο για τη νεολαία; Ηδη πριν την κρίση είχαμε και πολλούς πανεπιστημιακούς ανέργους. Δεν θα έπρεπε όσοι δεν θέλουν να τελειώσουν το Λύκειο και να μην δώσουν Πανελλήνιες να έχουν μια προοπτική; Δεν είναι αντιφατικό ότι φεύγουν τα καλύτερα μυαλά από την Ελλάδα και από την άλλη να μην τους δίνουμε άλλες προοπτικές; Οταν κάτι νέο συμβεί και είναι κακό, θα το γράψουν όλες οι εφημερίδες.
Με τέτοιες συνθήκες, όμως, πώς θα μπορέσει να ορθοποδήσει η ελληνική οικονομία;
Να σας δώσω ένα παράδειγμα με ποιο τρόπο θα μπορούσε να υπάρξει βελτίωση. Ο τουρισμός είναι το 17% της ελληνικής οικονομίας. Θα μπορούσαν οι νέοι να ενισχύσουν αυτό τον τομέα. Και ο κάθε μήνας που κερδίζεται σε οικονομικό επίπεδο είναι το 1/12 του 17% τη ελληνικής οικονομίας. Στη Μαγιόρκα, η σεζόν επεκτάθηκε γιατί τέθηκαν κάποια θέματα. Αρέσει στους τουρίστες να πηγαίνουν εκεί για ορειβασία. Αφού γίνεται αυτό στη Μαγιόρκα, γιατί να μην γίνεται κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα; Επομένως να βρούμε το know how να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα. Γιατί να έχετε άδεια ξενοδοχεία πάνω από 6 μήνες τον χρόνο; Υπάρχουν ηλικιωμένοι που θα ήθελαν να κάνουν πολύμηνες διακοπές σε συνδυασμό με ιατρική φροντίδα. Βλέπω τους μικρούς γαιοκτήμονες. Γιατί να δώσουν τόσο φθηνά το λάδι τους; Το πουλάνε 1,4 ευρώ το λίτρο το λάδι. Και εάν πάτε στις λαϊκές αγορές του Βερολίνου, θα βρείτε λάδι με 14 ευρώ το κιλό. Αυτή η επιπλέον αξία θα πρέπει να μείνει στην Ελλάδα για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας. Ο Ελληνας υπουργός Γεωργίας μού είπε ότι αναμένεται 20% αύξηση στις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων.
Μιλάμε, όμως, και για έναν αδυσώπητο ανταγωνισμό που η Ελλάδα δεν έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει. Με ποιο τρόπο θα καταφέρουν να σταθούν στις διεθνείς αγορές, όταν οι εξαγωγές δεν ευνοούνται;
Μιλάμε για τα ελληνικά προϊόντα και πώς μπορούμε να τα πάμε στις ευρωπαϊκές αγορές. Εκεί υπάρχει ένα πρόβλημα, στο σύστημα διαδικασίας της αγοράς. Στη Γερμανία υπάρχει ομοσπονδιακός σύνδεσμος των αγοραστών. Αγοράζουν προϊόντα για τις διάφορες εταιρείες από διάφορες χώρες και τα φέρνουν στη Γερμανία. Πήγα σε μια τέτοια αγορά με έναν εκπρόσωπο συνοδευόμενος από τρεις Ελληνες. Βρέθηκα σε μια αγορά με 2.200 αγοραστές και κανένας δεν αγόραζε προϊόντα από την Ελλάδα. Οι Ελληνες έχουν καλά προϊόντα που όμως είναι άγνωστα στους Ευρωπαίους και δεν έχουν το ανάλογο design, που θα περίμενε κανείς. Με την πολιτική επιχειρήσεων τον τελευταίο ενάμιση χρόνο είδαμε ότι υπάρχει εμπιστοσύνη εκ μέρους των επενδυτών στην Ελλάδα. Αυτό το λέω έχοντας επί 20 χρόνια ασχοληθεί με την πολιτική της αγοράς εργασίας και σας λέω ότι τα αποτελέσματα φαίνονται μετά από καιρό.
Μιλάτε για ανάπτυξη. Εκτός όμως από εξαγωγές, υπάρχει και η εσωτερική αγορά. Στην Πάτρα υπήρξαν εκατοντάδες οικογένειες που έκαναν Χριστούγεννα χωρίς να έχουν ηλεκτρικό. Για ποια ανάπτυξη μπορούμε να μιλάμε, όταν επικρατούν τέτοιες συνθήκες στο εσωτερικό μιας ευρωπαϊκής χώρας;
Είναι προβλήματα που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε στον πυρήνα τους. Είναι φυσικά λυπηρό για τους ανθρώπους αυτούς, το καταλαβαίνω αυτό. Το θέμα με το ρεύμα το ακούμε εδώ και πολύ καιρό. Κάνουμε εδώ και καιρό τα πάντα για να βοηθήσουμε τη χώρα.
0 Σχόλια